Cách đánh Tổ Tôm chi tiết từ A đến Z cho người mới nhập môn

Tổ Tôm là một trong những trò chơi bài có “tuổi đời” lâu nhất trong làng bài dân gian. Đến nay đánh Tôm đã trở thành một ký ức và một nét văn hóa vô cùng đặc sắc. Tuy nhiên, cách chơi bài Tổ Tôm lại dần bị mai một đi. Trong bài viết này hãy cùng vgwatchdog “yêu lại từ đầu” với trò chơi này thông qua những hướng dẫn cách đánh Tổ Tôm chuẩn nhất nhé!

Tên của các quân bài trong Tổ Tôm sẽ được đọc theo trình tự từ trái qua phải. Trong đó cần lưu ý đến 2 phần chính là phần hoa và phần số. Đối với phần số sẽ có 9 hàng từ Nhất đến Cửu. Phần hoa sẽ có 3 hàng nữa là Vạn, Văn, Sách.

Ngoài những lá bài thường thì, trong bộ bài Tổ Tôm còn có những lá bài đặc biệt quan trọng đáng chú ý quan tâm như :

    • Thang thang: Minh họa bằng hình một người phụ nữ bồng con cho bú.
    • Cụ Ông: Minh họa bằng hình ảnh một ông cụ đang chống gậy.
    • Chi Chi: Minh họa bằng hình ảnh 2 người đang cầm quả chùy.
  • Hướng dẫn chơi Tổ tôm: Cách cầm, xếp bài chuẩn

  • Cách xếp bài cũng là một kiến thức mà các bài thủ không nên bỏ qua khi tìm hiểu bài Tổ Tôm. Cách xếp chuẩn như sau:
    • Cách xếp bài trên tay: Bạn sẽ xếp theo hình nan quạt giấy. Quân bài yêu sẽ xếp ở giữa. Các quân bài không được xếp chồng lên nhau. Hoặc bạn cũng có thể xếp bài theo phu. Quân nào liên quan với nhau thì xếp gần nhau.
    • Cách xếp bài dưới chiếu: Người chơi có quân ăn của làng phải để xuống chiếu nhằm phân biệt và quản lý. Trong đó:
      • Khàn: Đặt xuống chiếu.
      • Có quân hợp thành phu bí phải để ở trên cùng. Nếu có nhiều lá giống nhau thì phải để chung với 5 lá bài chung. Dân đánh Tôm gọi là ăn 5 binh.
      • Nếu ăn phu dọc thì phải để dưới cùng và xếp dọc.
      • Nếu có thiên khai phải úp xuống chiếu và phải trình làng.

Cách xếp bài chuẩn khi đánh Tổ Tôm nên biết

  • Cách đánh Tổ Tôm cơ bản

  • Tùy vào số lượng người chơi mà cách đánh Tổ Tôm sẽ có những thay đổi để tương ứng. Trong đó có 2 cách đánh cơ bản nhất là đánh 4 và đánh 5 người. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay trong phần viết dưới đây nhé!
  • Cách chơi Tổ Tôm 4 người

  • Khi chơi bài Tổ Tôm 4 người sẽ được gọi là chơi Phu Bí. Lúc này bộ bài sẽ được chia thành 5 phần. Mỗi người chơi sẽ lấy về cho mình 1 phần tùy ý. Phần còn dư sẽ là cọc bài nọc dùng để chơi suốt thời gian chơi.
  • Với bài này người chơi sẽ có quyền ù ngay khi bốc được bài có 2 lưng. Ù chính trong bàn chơi Bí Tứ là Ù Thập Nhị Hồng và Ù Kính Nhị.
  • Hướng dẫn cách chơi bài Tổ Tôm 5 người

  • Cách chơi bài Tổ Tôm 5 người như sau:
    • Khi bắt đầu ván chơi nhà Cái sẽ chia cho mỗi người chơi lần lượt 20 lá bài. 20 lá còn lại sẽ được giữ làm bài chung.
    • Người được quyền đánh trước trong bàn chơi 5 người là nhà Cái. Người này có quyền bốc thêm 1 lá bài mới từ sấp bài nọc để bắt đầu ván.
    • Ván chơi sẽ kết thúc khi có người ù. Hoặc cọc bài chung chỉ còn lại 5 lá thì ván bài cũng buộc phải kết thúc.

Hướng dẫn cách chơi bài Tổ Tôm chuẩn xác cho các tân thủ tham khảo

  • Điều kiện để ù và các loại ù khi chơi Tổ Tôm

  • Khi chơi bài Tổ Tôm người chơi, nhất là tân thủ cần phải nắm rõ được các loại ù và điều kiện hợp lệ để ù tương ứng. Điều này sẽ tránh cho bạn bị mất tiền oan hay bỏ lỡ cơ hội ăn tiền của mình đấy nhé!
  • Về điều kiện ù

  • Để có thể hô ù hợp lệ khi chơi Tổ Tôm người chơi cần đáp ứng các điều kiện sau:
    • Hạ hết các quân bài trong tay bài Ù mình xướng xuống chiếu để cả làng kiểm bài.
    • Lật ngửa các quân bì khàn đang úp dưới chiếu đảm bảo không chạy quân.
    • Có ít nhất 1 lưng trong số 21 quân bài trên tay. Không được để lá bài nào đứng lẻ.
    • Phải hội tụ đủ 10 cặp chắn hoặc ít nhất 6 cặp Chắn. Nếu không đủ sẽ bị hủy kết quả ù.
  • Các loại ù trong chơi Tổ Tôm

  • Trong bài Tổ Tôm có khá nhiều cước ù. Trong đó có các cước ù mà bài thủ không được bỏ qua chính là:
    • Ù thông: Từ lần chơi thứ 2 trở đi người chơi ù liên tục.
    • Thập điềm: Bài ù toàn quân đỏ.
    • Bạch định: Bài ù toàn quân trắng.
    • Kính cụ: Bài Ù có quân ông cụ màu đỏ. Ngoài ra sẽ chỉ toàn quân trắng.
    • Kính tứ cố: Bài ù với 4 quân ông cụ đỏ. Còn lại toàn bộ là quân trắng.
    • Chi nẩy: Ù ngay khi bốc từ nọc lên.
  • Các loại ù và điều kiện ù hợp lệ cần nắm khi chơi bài Tổ Tôm

  • Hướng dẫn tính điểm thắng thua 

  • Tính điểm thắng thua trong khi chơi bài Tổ Tôm như sau:
    • Ù suông không có cước sắc thì +1 điểm
    • Ù thông ván trước thì +1 điểm
    • Có tôm sẽ được thì +1
    • Bạch thủ thì +1 điểm
    • Xuyên 5 gian thì + 1 điểm
    • Có lèo thì +2 điểm
    • Thập điều thì +3 điểm
    • Kính cụ thì + 6 điểm
    • Bạch định thì +8 điểm
    • Kính tứ cố thì cộng max điểm là 10

Bên cạnh đó, điểm 1 hội của “ ù suông 2 dịch 1 ” sẽ được tính 25 điểm, “ ù suông 4 dịch 2 ” tính 50 điểm. Khi điểm tổng lớn hơn 24 hoặc 48 hội sẽ kết thúc. Người chơi nào có điểm trên cao nhất thì người đó thắng .

  • Một số quy định khác cần nắm

  • Ngoài ra để có thể thuận lợi chơi bài Tổ Tôm người chơi cần lưu ý đến một số quy định khác như:
  • Khàn bất thực

  • Nếu người chơi có phu lưng thì có thể xin khàn bất thực. Nghĩa là xin khàn nhưng chưa ăn khàn. Mục đích của việc này là tránh bị làng bắt lỗi về sau khi kiểm bài. Tuy nhiên, muốn xin khàn bất thực trong tay người chơi phải có phu dọc và phu bí. Nếu chỉ có 1 phu thì không được tính là xin khàn bất thực thành công.
  • Quy định xin khàn bất thực bài thủ không được phạm lỗi

  • Thiên khai bất thực

  • Trong trường hợp người chơi có thiên khai và muốn xoay thành phu dọc mà tay bài buộc phải đánh đi 1 – 2 quân thì sẽ được ghép vào Thiên Khai Bất Thực. Khi có Thiên Khai Bất Thực nếu đánh được quân bài nào đi thì phải hô tên quân và trả chén cho làng để ù. Còn nếu không đi quân được thì phải ăn cả.
  • Khi nào đánh quân

  • Để ăn được quân có cước sắc người chơi không được đi quân trong phu dưới. Nếu đó là bài phỗng thì phải giữ yêu lại, cả 2 quân này bạn đều không được phép đánh đi. Người chơi nào bất chấp đánh quân phu dưới thì dù có bốc được lá bài mà mình đang cờ để ù thì cũng không được tính ù hợp lệ. Ngược lại còn bị phạt vì lỗi chèo đò.
  • Khi nào được ăn quân

  • Khi bài đến cửa của ai thì người đó được phép ăn. Tuy nhiên nếu bạn ăn bài ở cửa của người khác thì sẽ được gọi là phỗng. Nếu có phỗng không ăn ngay mà để lần sau thì sẽ không được tính là ăn quân hợp lệ và không được phép ăn quân nữa .Khi quân của bạn lên ù mà bạn lại bỏ lỡ nó thì sẽ bị gán vào lỗi bỏ ù. Lúc này bạn sẽ chỉ được làm cái chứ không được tính điểm ăn quân. Nếu trong ván chơi có người chơi nào đó bị thừa lá bài thì phải trả làng lá bài yêu nhất văn .
  • Nguyên tắc ăn quân cần nhớ khi chơi bài đánh Tôm bài thủ cần lưu ý

  • “Kê” trong bài Tổ Tôm chính là khi ván chơi không ai ù và đồng thời lá cuối cùng ở dưới nọc được người chơi bốc lên.

  • Các cách chờ bài

Trong cách đánh bài Tổ Tôm có khá nhiều cách chờ bài khác nhau. Tuy nhiên, điển hình nổi bật và được nhiều bài thủ thống nhất làm lao lý chung chỉ có những cách chờ bài sau :

    • Khi người chơi đã xếp bài thành các phu và lưng thì chỉ cần chờ quân yêu đến nữa là ăn. Hoặc ghép vào các phu thì cung được tính là ù. Trong cách chơi Tổ Tôm đây được gọi với cái tên là thập thành.
    • Bạch thủ là khi bài đã tròn bài, có sống lưng, có 2 lá bài giống nhau và chờ quân thứ 3 để thành phỗng. Khi ù người đó phải hô phỗng .
    • Chờ xuyên và chờ quân để ghép thành phu dọc làm tròn bài .
    • Chi nẩy : chỉ chờ duy nhất con chi chi .
  • Cách cho cái

  • Nghĩa là người chơi được lấy thêm một lá bài dưới nọc trong lượt đánh tiên phong của ván bài đó. Ai ù ván trước sẽ làm cái ở ván sau. Hoặc nếu không có ai ù, người sau cuối bốc lá sau cuối ở nọc lên sẽ trở thành cái ( kê ) .
  • Cách cho Cái khi chơi bài Tổ Tôm

  • Người cho cái sẽ lấy một phần bài đã được chia làm nọc, triển khai mở một con cờ bất kể. Sau đó cộng 2 số của lá bài mở vào chia cho 5. Phần dư chính là phần bài của người cái tính theo chiều ngược kim đồng hồ đeo tay đến phần bài đúng với số dư và ở đầu cuối để con cờ nọc đó vào phần bài người nào đó rồi ngửa lên, người đó sẽ được cái .

Chia bài

Trong mọi ván chơi Tổ Tôm sẽ có người phải chia bài, những người sau đây sẽ có nghĩa vụ và trách nhiệm phải chia bài :

    • 2 người ít điểm hoặc người bị lỗi chèo đò.
    • 2 người 2 bên mới ù hoặc ai ù cao điểm ván trước sẽ chia bài ván sau.
    • Người được kê và người dưới kê.

Trên đây là bài viết chia sẻ cách đánh Tổ Tôm chi tiết và chính xác cho các bài thủ. Hy vọng với những thông tin này sẽ giúp các bài thủ tiếp cận tốt hơn trò chơi đặc sắc này của dân tộc. Đồng thời thành công hốt bạc cả làng cùng chúng tôi nhé!